Η ΕΓΓΥΣ ΑΝΑΤΟΛΗ ΣΤΗΝ ΜΗΧΑΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Μελέτης Η. Μελετόπουλος
Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών
Επιστημών Πανεπιστημίου Γενεύης
Ο πρόεδρος Ομπάμα και το αμερικανικό ΓΕΕΘΑ, καθώς και σημαντικοί αμερικανοί αναλυτές, αντιδρούν στην ιδέα μίας καταιγιστικής αμερικανοϊσραηλινής επίθεσης στο Ιράν με στόχο τα κέντρα εμπλουτισμού ουρανίου. Όχι μόνον διότι δεν επιθυμούν την εμπλοκή σε μία σύγκρουση που θα προκαλέσει ευρύτερη ανάφλεξη στην Εγγύς και Μέση Ανατολή και αναβίωση της τρομοκρατίας. Αλλά και διότι υποθέτουν ότι ένα πυρηνικό Ιράν δεν θα προκαλέσει οπωςδήποτε πόλεμο αλλά μία ισορροπία του τρόμου στην περιοχή. Οπότε θα παγιωθεί ένα σύστημα ψυχροπολεμικού τύπου, στο οποίο η στρατιωτική αναμέτρηση θα καταστεί αδιανόητη λόγω του τρομακτικού της κόστους για αμφότερους τους αντιπάλους.
Και στο εσωτερικό του Ισραήλ υπάρχει σοβαρή αντίδραση στο ενδεχόμενο μιας επίθεσης, ιδιαίτερα από το επιτελείο. Αλλά η κυβέρνηση Νετανιάχου προβάλλει ισχυρά επιχειρήματα, που πείθουν σημαντικό μέρος της κοινής γνώμης. Η μετεξέλιξη του εμπλουτισμού ουρανίου σε κατασκευή πυρηνικού όπλου θα καταστήσει το Ισραήλ όμηρο του Ιράν. Οι δηλώσεις του Αχμαντινεζάντ περί ολικής εξάλειψης του Ισραήλ από τον χάρτη δημιουργούν το ερώτημα μήπως ο ανορθολογικός φονταμενταλισμός της ιρανικής ιθύνουσας τάξης οδηγήσει πράγματι στην χρήση των υπερόπλων.
Οι αναλυτές οφείλουν να συνυπολογίσουν, στην δύσκολη αυτή εξίσωση, ότι το Ιράν δεν θεωρεί τον εαυτό του τριτοκοσμικό κράτος τύπου Ιράκ. Απεναντίας αισθάνεται απόγονος της αρχαίας αυτοκρατορίας των Αχαιμενιδών και της μεσαιωνικής των Σασσανιδών. Συμπεριφέρεται ως τουλάχιστον περιφερειακή υπερδύναμη, αντιμετωπίζει την Δύση ως μακροϊστορικό αντίπαλο και τις ΗΠΑ με συγκατάβαση. Ο φονταμενταλισμός της ηγεσίας του λειτουργεί ως γόμωση σε ήδη εκρηκτικό μείγμα.
Ενδεχόμενη επανεκλογή του Ομπάμα θα απομακρύνει ή και θα ακυρώσει την πιθανότητα αμερικανικής επίθεσης στο Ιράν. Η μόνη περίπτωση το Ισραήλ να υποχρεώσει τις ΗΠΑ να εμπλακούν είναι να κινηθεί μονομερώς πριν τις αμερικανικές εκλογές, ώστε ο Ομπάμα, για να μην απωλέσει την εκλογική στήριξη του φιλο-ισραηλινού λόμπυ, να σπεύσει αρωγός του Ισραήλ. Επομένως μέχρι τις αμερικανικές εκλογές η Μέση Ανατολή θα βαδίζει σε διακεκαυμένη ζώνη.